راهنمای کامل وام مرابحه خودرو
در این مقالهی جامع، بهصورت کامل با مفهوم وام مرابحه خودرو آشنا میشوید. از مبانی فقهی و قانونی گرفته تا شرایط بانکها و شرکتهای خصوصی مانند «ویکیشاپ»، همهچیز را با زبانی ساده و دقیق بررسی کردهایم.
در پایان این مقاله، میدانید مرابحه چیست، چه تفاوتی با لیزینگ دارد، نرخ سود آن چگونه محاسبه میشود و برای دریافت این وام، چه مدارکی باید آماده کنید.
پیشنهاد کاربران:
مدارک لازم برای دریافت وام خودرو
اثبات توانایی مالی برای پرداخت اقساط وام خودرو
وام مرابحه خودرو چیست؟
عقد مرابحه یکی از قراردادهای مشروع و مصوب در نظام بانکداری بدون ربا است. بر اساس آییننامه اجرایی بانک مرکزی (مصوبه هیئت وزیران، ۱۳۹۰)، در این نوع وام، بانک ابتدا خودرو را به تملک خود درمیآورد و سپس با اعلام قیمت تمامشده بههمراه سود مشخص آن را به خریدار میفروشد.
وام مرابحه خودرو یکی از روشهای تأمین مالی مبتنی بر فقه اسلامی است که در سالهای اخیر در کنار لیزینگ و تسهیلات بانکی، جایگاه مهمی در میان متقاضیان خرید خودرو پیدا کرده است. در این مقاله، بهصورت دقیق و کامل، ابعاد شرعی، قانونی و بانکی این وام را بررسی میکنیم و شرایط بانکها و شرکتهایی مانند ویکیشاپ را با هم مقایسه میکنیم.
ویژگی اصلی مرابحه
سود از ابتدا توافق شده و ثابت است، بنابراین از بهره مرکب یا افزایش ناگهانی اقساط خبری نیست. این شفافیت باعث شده تا مرابحه یکی از محبوبترین ابزارهای تأمین مالی در میان متقاضیان متشرع یا حساس به شبهه ربا باشد.
تفاوت وام مرابحه با لیزینگ و وام سنتی بانکی
| ویژگی | وام مرابحه | وام بانکی سنتی | لیزینگ عملیاتی |
| مالکیت اولیه | بانک ← خریدار | خریدار (سند در رهن) | شرکت لیزینگ |
| نحوه محاسبه سود | سود ثابت از ابتدا | بهره متغیر یا ثابت دورهای | کارمزد اجاره + ارزش باقیمانده |
| جریمه دیرکرد | صرف خیریه یا ممنوع | جریمه بانکی | جریمه قراردادی |
| انطباق با فقه | کامل (بدون ربا) | قرض با بهره | اجاره به شرط تملیک |
پیشنهاد ادمین سایت: مقایسه دریافت وام خودرو از بانک و شرکتهای لیزینگ
مبانی فقهی و قانونی وام مرابحه خودرو
بر اساس قانون عملیات بانکی بدون ربا، مرابحه در دستهی «فروش اقساطی شفاف» قرار میگیرد. شرط اساسی این است که بانک ابتدا خودرو را خریداری و مالک شود و سپس با سودی مشخص و از پیش اعلامشده، آن را اقساطی به خریدار واگذار کند.
نکته مهم: اگر بانک بدون تملک خودرو، صرفاً وامی برای خرید آن بدهد، دیگر معامله مرابحه نخواهد بود و شبهه ربا در آن مطرح میشود.
نرخ سود وام مرابحه خودرو در بانکها و شرکتها
در شبکه بانکی ایران، نرخ سود مرابحه معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ درصد تعیین میشود. به عنوان نمونه، بانک ملت در طرح هایی مانند تابش، شایان و فرابانک، سود ۱۸ درصد را برای بازپرداخت ۵ ساله در نظر گرفته است.
بانک ملی نیز در طرح مهربانی، وام ۳۰۰ میلیون تومانی با سود ۱۸ درصد و شرایط سپردهگذاری ارائه میدهد. در سوی دیگر، بانک رسالت وام قرضالحسنهای با کارمزد ۲ درصد ارائه میکند که اگرچه بدون بهره است، اما نیازمند اعتبارسنجی و خواب سپرده برای حداقل سه ماه میباشد.
در میان شرکتهای خصوصی، ویکیشاپ با ارائهی بسته «وام فوری خودرو» در قالب مرابحه، گزینهای سریع و بدون پیچیدگیهای معمول بانکی فراهم کرده است. در این طرح، متقاضی میتواند تا سقف ۲۷۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان وام دریافت کند، بدون اینکه نیاز به پیش پرداخت داشته باشد.
نرخ سود ۲۳ درصد در نظر گرفته شده و بازپرداخت میتواند بهصورت ۱۲، ۲۴ یا ۳۶ ماهه باشد. وام ظرف ۴۸ ساعت پرداخت میشود و سند خودرو نیز از همان ابتدا بهنام خریدار صادر میشود، نه اینکه در رهن بماند. (مقایسه وام خودرو بانک های مختلف)
در بانکها
- بانک ملت: طرحهای «تابش»، «شایان» و «فرابانک» با سود ۱۸٪ ثابت و بازپرداخت تا ۶۰ ماه.
- بانک ملی: طرح «مهربانی» با کارت اعتباری و سود ۱۸٪.
- بانک رسالت: تسهیلات قرضالحسنه با ۲٪ کارمزد و بدون بهره، بازپرداخت تا ۶۰ ماه، ولی نیازمند سپردهگذاری و اعتبارسنجی دقیق.
در شرکتهای خصوصی
وام فوری ویکیشاپ (مرابحه شرکتی)
یکی از سریعترین گزینهها برای تأمین مالی خرید خودرو است:
- مبلغ وام: ۳۰۰ میلیون تومان
- سود اسمی: ۲۳٪
- پرداخت: ظرف ۴۸ ساعت
- نیاز به پیشپرداخت: ندارد
- ضمانت: یک چک از متقاضی و یک چک از ضامن
- شرایط بازپرداخت:
- ۱۲ ماهه: مبلغ وام ۲۶۹ میلیون تومان، قسط ۲۸.۲ میلیون تومان
- ۲۴ ماهه: مبلغ وام ۲۵۱ میلیون تومان، قسط ۱۵.۷ میلیون
- ۳۶ ماهه: مبلغ وام ۲۳۳ میلیون، قسط ۱۱.۶ میلیون تومان
- مزیت کلیدی: سند خودرو بهنام خریدار صادر میشود و در رهن نمیرود.
مزایای وام مرابحه خودرو
شفافیت کامل در اعلام قیمت و نرخ سود، تطابق با فقه معاملات اسلامی، امکان خرید خودروهای کارکرده و عدم رهن سند در برخی طرحها از جمله مزایای این نوع وام است. در کنار این مزایا، برخی محدودیتها نیز وجود دارد.
پیشنهاد کاربران: مزایا و معایب دریافت وام برای خرید خودرو
بهطور مثال، نرخ سود اسمی در برخی طرحهای شرکتی مانند ویکیشاپ بالاتر از تسهیلات قرضالحسنه است. همچنین برخی بانکها نیاز به ضامن رسمی، چک صیادی و سپردهگذاری دارند. جریمه دیرکرد یا وجه التزام نیز در اکثر قراردادهای مرابحه گنجانده شده که اگرچه به حساب خیریه واریز میشود، اما هزینهای اضافه برای مشتری محسوب میشود.
افزون بر این، سقف وام در برخی بانکها همچنان پایین است و با توجه به افزایش قیمت خودرو، کفایت نمیکند.
- شفافیت کامل در اعلام قیمت و نرخ سود از روز اول
- انطباق با موازین فقهی؛ برای افرادی که به شبهه ربا حساساند
- قابلیت خرید خودرو دستدوم در برخی طرحها مانند وام فوری ویکی
- عدم رهن سند در برخی طرحهای شرکتی مثل ویکی
- پرداخت سریع؛ بهویژه در فینتکهایی مثل ویکیشاپ، کمتر از ۴۸ ساعت
معایب و محدودیتهای وام مرابحه
- نرخ سود بالاتر نسبت به تسهیلات یارانهای یا قرضالحسنه
- نیاز به ضامن یا سپرده؛ در بانکها معمولاً الزامآور است
- وجه التزام دیرکرد (هرچند به خیریه میرود، هزینه اضافه محسوب میشود)
- سقف محدود در برخی بانکها؛ مثلاً در بانک ملت تا ۳۰۰ میلیون تومان
مدارک و شرایط مورد نیاز برای دریافت وام مرابحه خودرو
دریافت وام مرابحه نیازمند ارائه مدارکی نظیر کارت ملی، شناسنامه، گواهی اشتغال، گردش حساب سهماهه، پیشفاکتور یا معرفی خودرو و همچنین مدارک ضمانتی مانند چک یا معرفی ضامن رسمی است. در طرح وام فوری ویکی، ارائه یک فقره چک از وامگیرنده و یک فقره از ضامن کفایت میکند. این فرآیند، برخلاف بانکها، بدون سپردهگذاری یا انتظار طولانی انجام میشود.
- سن بالای ۱۸ سال و عدم داشتن چک برگشتی
- مدارک هویتی کامل (کارت ملی، شناسنامه)
- گواهی اشتغال و گردش حساب ۳ ماه اخیر
- ضامن رسمی یا چک صیادی (در طرحهای شرکتی، فقط دو چک نیاز است)
- پیشفاکتور یا معرفی خودرو جهت خرید توسط بانک یا مؤسسه ارائهدهنده وام
مقایسه وام مرابحه خودرو در بانکها و مؤسسات خصوصی
| بانک / مؤسسه | سقف وام (میلیون) | سود / کارمزد | پیشپرداخت | بازپرداخت (ماه) | نکته شاخص |
| بانک ملت | ۳۰۰ / ۶۰۰ / ۹۰۰ | ۱۸٪ ثابت | سپردهگذاری | تا ۶۰ ماه | طرحهای ویژه فرابانک |
| بانک رسالت | تا ۴۰۰ | ۲٪ کارمزد | سپرده + اعتبارسنجی | ۱۲ تا ۶۰ | قرضالحسنه واقعی، بدون سود |
| بانک ملی | ۳۰۰ | ۱۸٪ | سپرده ۲ ماهه | ۶۰ | کارت اعتباری با آبونمان |
| ویکیشاپ | ۳۰۰ | ۲۳٪ | بدون پیشپرداخت | ۱۲ / ۲۴ / ۳۶ | سند آزاد، پرداخت فوری |
نکات مهم قرارداد مرابحه خودرو
- افشای بهای تمامشده: اساس مشروعیت قرارداد مرابحه
- تملک بانک یا شرکت قبل از فروش: حتی برای یک لحظه حقوقی
- سود از پیش تعیینشده و غیرقابل تغییر
- حق فسخ در صورت عدم تحویل یا نقص کالا
- وجه التزام تأخیر: واریز به خیریه برای رفع شبهه ربا
آینده وام مرابحه خودرو در ایران
- رشد فینتکها و شرکتهای خصوصی: مثل ویکی، با فرایند دیجیتال، تأیید آنلاین و پرداخت فوری
- افزایش سقفها: در پاسخ به افزایش قیمت خودرو، سقف وامها بهسمت بیش از یک میلیارد تومان خواهد رفت
- رگولاتوریهای جدید بانک مرکزی: دستورالعملهای سال ۱۴۰۳ دامنه شمول مرابحه را گستردهتر کرده و انعطاف بیشتری ایجاد میکند.
جمعبندی
وام مرابحه خودرو یکی از گزینههای نوین، شفاف و شرعی برای خرید خودرو در ایران است. اگر بهدنبال جایگزینی برای وامهای پرهزینه یا قراردادهای مبهم لیزینگ هستید، مرابحه میتواند انتخاب مناسبی باشد.
فراموش نکنید: قبل از امضا، تمام مفاد قرارداد، نرخ سود، وثیقهها و شرایط بازپرداخت را با دقت بخوانید.
