مبادی اصلی واردات خودرو و نیرو محرکه ایران در سال ۱۴۰۳ | چین، آلمان، ترکیه و امارات
گزارش تازه سازمان توسعه تجارت نشان میدهد که در سال ۱۴۰۳ واردات خودرو و نیرو محرکه ایران از چهار کشور اصلی انجام شده است. چین با سهم ۳۲ درصدی در صدر قرار دارد و پس از آن آلمان، ترکیه و امارات بهترتیب بیشترین تأمینکنندگان این بخش بودهاند. این تغییرات نشاندهنده جابهجایی جدی در نقشه تجاری ایران و افزایش وابستگی به خودروسازان و قطعهسازان چینی است.
چین؛ قدرت اول بازار واردات خودرو به ایران
چین توانسته با سهم ۳۲ درصدی، رتبه نخست واردات خودرو و نیرو محرکه ایران را به خود اختصاص دهد. این سهم تنها به خودروهای کامل (CBU) محدود نمیشود، بلکه بخش بزرگی از قطعات و مجموعههای نیرو محرکه نیز از چین وارد میشوند. اهمیت این موضوع بهویژه در سالهای تحریم پررنگتر شده است؛ چراکه واردات قطعات بهنوعی جایگزین انتقال ارز شده و همین امر ارتباط خودروسازان داخلی با قطعهسازان چینی را تقویت کرده است.
آلمان؛ شریک فنی و تکنولوژیک ایران
پس از چین، نام آلمان با سهم ۲۷ درصدی در رتبه دوم قرار دارد. واردات ایران از این کشور بیشتر شامل قطعات فنی، سیستمهای انتقال قدرت و مجموعههای مهندسی پیشرفته خودرو است. این دادهها نشان میدهد که آلمان همچنان جایگاه خود را بهعنوان تأمینکننده اصلی فناوری و دانش فنی صنعت خودرو ایران حفظ کرده است، هرچند حجم واردات آن بهاندازه چین نیست.
ترکیه؛ مسیر نزدیک و مطمئن واردات
ترکیه با سهم ۱۲ درصدی در جایگاه سوم قرار گرفته است. موقعیت جغرافیایی، نزدیکی مرزها و سابقه همکاری صنعتی باعث شده این کشور به یکی از مهمترین مسیرهای واردات خودرو و قطعات ایران بدل شود. ترکیه نهتنها نقش تجاری دارد بلکه در برخی مقاطع بهعنوان مسیر ترانزیتی برای ورود کالاهای خودرویی از کشورهای دیگر نیز عمل کرده است.
امارات؛ سقوط از رتبه اول به چهارم
جایگاه امارات نسبت به سالهای قبل تغییر کرده و این کشور با سهم ۱۰ درصدی اکنون در رتبه چهارم قرار گرفته است. اگرچه در گذشته امارات بزرگترین مبدا واردات خودرو و نیرو محرکه ایران بود، اما حالا بیشترین سهم واردات از این کشور به صنایع برق و الکترونیک (۲۰ درصد) اختصاص دارد و خودرو و نیرو محرکه در رده دوم قرار گرفته است. این تغییر نشاندهنده کاهش نقش سنتی امارات در زنجیره تأمین خودروی ایران است.
هند؛ حضور بدون سهم در حوزه خودرو
نام هند همچنان در میان پنج بازار عمده وارداتی ایران دیده میشود، اما سهم این کشور در حوزه خودرو و نیرو محرکه صفر درصد است. این موضوع نشان میدهد که تعامل تجاری ایران و هند بیشتر در بخشهای دیگر کالاها متمرکز شده است.
جمعبندی | چین جلوتر از همه
تحلیل دادههای تجاری سال ۱۴۰۳ نشان میدهد که چین با اختلاف ۵ درصدی نسبت به آلمان، جایگاه نخست بازار واردات خودرو و نیرو محرکه ایران را در اختیار گرفته است. ترکیه و امارات در جایگاههای بعدی قرار دارند و هند سهمی در این حوزه ندارد.
این روند بیانگر چند واقعیت کلیدی است:
- افزایش وابستگی ایران به چین در تأمین خودروهای کامل و قطعات.
- تداوم نقش آلمان بهعنوان شریک فنی و تکنولوژیک در حوزه قطعات و سیستمهای پیشرفته.
- اهمیت مسیر ترکیه به دلیل همسایگی و تسهیل واردات.
- تنزل جایگاه امارات از رتبه اول به چهارم بهخاطر تغییر ترکیب کالاهای وارداتی.
در مجموع، نقشه واردات خودرو و نیرو محرکه ایران در سال ۱۴۰۳ بیش از هر زمان دیگری به شرق (چین) متمایل شده است؛ روندی که میتواند پیامدهای گستردهای برای صنعت خودرو، مونتاژ داخلی و حتی روابط اقتصادی ایران در سالهای آینده داشته باشد.
