دوراهی استراتژیک در صنعت خودرو

واردات یا مونتاژ؟ راهکارهایی برای ساماندهی بازار خودرو ایران

در حالی که خودروهای وارداتی شاهد افزایش قیمت هستند، بازار خودرو ایران میان دو رویکرد واردات مستقیم و مونتاژ دچار تردید شده است. اختلاف نظر میان کارشناسان و نهادهای مختلف، مسیر پیش رو را برای صنعت خودرو پر از چالش کرده است.

این روزها، صنعت خودرو ایران در تقاطع دو مسیر قرار گرفته است؛ از یک سو مونتاژ خودرو در داخل کشور که علی‌رغم ایجاد اشتغال و درآمد از طریق مالیات و تعرفه‌های وارداتی، با چالش‌هایی همچون قیمت‌های بالا و کمبود قطعات مواجه است، و از سوی دیگر واردات مستقیم خودرو که با کیفیت بالاتر و تنوع بیشتر در محصولات، توجه مشتریان را به خود جلب کرده ولی از نظر کمی در بازار حضور چندانی ندارد.

برخی کارشناسان معتقدند هزینه‌های بالای مونتاژ و عدم انتقال فناوری، واردات مستقیم را به گزینه‌ای مناسب برای ساماندهی بازار تبدیل کرده است. نمونه‌های بین‌المللی، مانند تجربه‌های مکزیک و ترکیه، نشان از مزایای ترکیب هوشمندانه هر دو رویکرد دارد؛ در حالی که مالزی با تمرکز صرف بر مونتاژ با چالش‌های فراوانی روبه‌رو شد.

از سوی دیگر، تغییرات اخیر در تعرفه‌ها و محاسبه حقوق ورودی، زمینه‌ای را فراهم آورده که درآمد دولت از واردات نسبت به مونتاژ افزایش یابد. به علاوه، کاهش قیمت برخی خودروهای مونتاژی در مقابل افزایش قیمت خودروهای وارداتی، تصویر متضاد و پیچیده‌ای از روند کنونی بازار ارائه می‌دهد.

در نهایت، تدوین سیاست‌های یکپارچه و پایبندی به برنامه‌های مدون، کلید ایجاد تعادل بین مزایای واردات و مزایای مونتاژ و ساماندهی بازار خودرو در ایران خواهد بود.