مشخصات موتور دنا پلاس

نوع موتور دنا پلاس

دنا پلاس در طول سال‌های تولید خود با سه نوع پیشرانه مختلف عرضه شده است. نسخه پایه این خودرو به موتور بنزینی تنفس طبیعی EF7 مجهز است. نسخه‌های بالاتر، از جمله دنا پلاس توربو دستی و اتومات، از موتور EF7 توربوشارژ بهره می‌برند. در سال‌های اخیر نیز ایران‌خودرو پیشرانه ارتقایافته‌ای با نام EF7P یا EFP را روی مدل‌های جدیدتر دنا پلاس نصب کرده که در دو نسخه تنفس طبیعی و توربو توسعه یافته و مصرف سوخت کمتر، قدرت بیشتر و آلایندگی پایین‌تری دارد.

دنا پلاس از معدود خودروهای تولید داخل است که بسته به تیپ انتخابی، با سه گونه مختلف از موتورهای بنزینی ارائه شده؛ نکته قابل‌توجه اینکه در طراحی همه این موتورها، اولویت با بهینه‌سازی مصرف سوخت در شرایط رانندگی شهری بوده است. نسخه پایه با تنفس طبیعی عرضه شده تا برای استفاده روزمره اقتصادی‌تر باشد، در حالی‌که نسخه‌های توربو برای جبران ضعف‌های شتاب و کشش طراحی شدند.

پیشنهادکاربران:

انواع مدل‌های دنا

قیمت روز دنا پلاس

جدول مقایسه‌ای کامل سه نوع موتور دنا پلاس

تعداد سیلندر و آرایش آن‌ها

هر سه پیشرانه EF7، EF7 توربو و EF7P از نوع ۴ سیلندر خطی هستند که به‌صورت طولی در جلوی خودرو نصب شده‌اند. این آرایش یکی از رایج‌ترین فرم‌های نصب موتور در خودروهای دیفرانسیل جلو است.

در طراحی پیشرانه‌های دنا پلاس از چیدمان خطی برای سیلندرها استفاده شده که یکی از پایدارترین فرم‌ها در میان موتورهای درون‌سوز محسوب می‌شود. این آرایش باعث می‌شود فرآیند احتراق و خنک‌کاری یکنواخت‌تری صورت گیرد و تعمیرپذیری ساده‌تری نسبت به موتورهای خورجینی یا Vشکل داشته باشد.

حجم دقیق موتور دنا پلاس

حجم دقیق موتور EF7 و EF7P برابر با 1645 سی‌سی است. با اینکه معمولاً از عدد 1700 سی‌سی برای سادگی یاد می‌شود، اما عدد واقعی کمی کمتر است. این حجم برای کلاس متوسط خودروهای داخلی، تعادلی میان مصرف سوخت و قدرت ایجاد می‌کند.

نکته جالب در مورد حجم ۱۶۴۵ سی‌سی موتور دنا پلاس آن است که این عدد دقیقاً برای تطبیق با قوانین و محدودیت‌های مالیاتی کشورهای در حال توسعه طراحی شده است. با انتخاب این حجم، خودروساز توانسته پیشرانه‌ای بسازد که بدون افزایش هزینه‌های گمرکی یا بیمه، قدرت کافی را نیز فراهم کند.

حداکثر قدرت (اسب بخار و کیلووات) در چه دور موتوری

در طراحی نسخه‌های توربو، نقطه تولید حداکثر قدرت کمی پایین‌تر از موتورهای تنفس طبیعی قرار گرفته تا موتور سریع‌تر به قدرت نهایی برسد. این ویژگی برای رانندگانی که در ترافیک یا مسیرهای کوهستانی نیاز به واکنش سریع دارند، تجربه رانندگی پویاتری ایجاد می‌کند.

• EF7 تنفس طبیعی: 113 اسب بخار (معادل 83 کیلووات) در دور موتور 6000 دور بر دقیقه
• EF7 توربو (TC7): 150 اسب بخار (حدود 110 کیلووات) در 5500 دور در دقیقه
• EF7P توربو: بین 160 تا 170 اسب بخار (حداکثر 125 کیلووات) در دور موتور مشابه یا کمتر (بهینه‌سازی شده)

حداکثر گشتاور (نیوتن‌متر) در چه دور موتوری

پراکندگی گسترده گشتاور در نسخه‌های توربوشارژ باعث شده تا دیگر نیازی به دنده‌سنگین‌های مداوم در سربالایی‌ها نباشد. این ویژگی به‌خصوص در نسخه‌های ۶ دنده خود را بهتر نشان می‌دهد و در رانندگی خانوادگی یا با بار، تفاوت محسوسی با مدل‌های قبلی دارد.

• EF7 تنفس طبیعی: 155 نیوتن‌متر در دور موتور 3500
• EF7 توربو: 215 نیوتن‌متر در بازه 2200 تا 4800 دور در دقیقه
• EF7P توربو: حدود 240 نیوتن‌متر در همان بازه دور، با توزیع بهتر گشتاور

سیستم سوخت‌رسانی موتور دنا پلاس

همه موتورهای خانواده EF7 از سیستم انژکتوری با پاشش چندنقطه‌ای (MPFI) استفاده می‌کنند. این سیستم به‌کمک واحد کنترل الکترونیکی (ECU) سوخت را به‌صورت دقیق به هر سیلندر تزریق کرده و کارایی موتور را افزایش می‌دهد. در نسخه‌های توربو و EFP، این سیستم دقیق‌تر و با بازخوردهای بیشتری کنترل می‌شود.

سیستم MPFI به‌کاررفته در موتورهای دنا پلاس، یکی از دقیق‌ترین مدل‌های پاشش سوخت در کلاس خود است که با کمک ECU به‌روزرسانی‌شده می‌تواند نسبت سوخت به هوا را با دقت میلی‌ثانیه‌ای تنظیم کند؛ این دقت در کاهش آلایندگی و جلوگیری از ناک مؤثر بوده است.

تعداد سوپاپ‌ها و سیستم زمان‌بندی سوپاپ‌ها

تمام موتورهای EF7، TC7 و EF7P دارای ۱۶ سوپاپ (۴ سوپاپ برای هر سیلندر) و آرایش DOHC هستند. این موتورها به سیستم زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها (CVVT) مجهز هستند که در نسخه EFP، به‌صورت دوگانه (دو CVVT) طراحی شده تا احتراق بهتری حاصل شود و لگ توربو کاهش یابد.

بر خلاف موتورهای قدیمی‌تر خانواده پژو که از ۸ سوپاپ استفاده می‌کردند، دنا پلاس با بهره‌گیری از ۱۶ سوپاپ و تکنولوژی CVVT در نسخه‌های جدید، امکان دم و بازدم بهتری در سیلندرها را فراهم می‌کند که تأثیر مستقیم بر مصرف سوخت و پاسخ‌دهی موتور دارد.

جنس بلوک و سرسیلندر موتور دنا پلاس

استفاده از بلوک چدنی به‌دلیل مقاومت بیشتر در برابر ترک‌خوردگی در دمای بالا، انتخاب محافظه‌کارانه‌ای از سوی ایران‌خودرو بوده است. در مقابل، سرسیلندر آلومینیومی سبک‌تر است و با انتقال حرارت بهتر، به سیستم خنک‌کاری کمک می‌کند؛ این ترکیب باعث دوام بیشتر در طول عمر خودرو می‌شود.

• بلوک سیلندر: چدن
• سرسیلندر: آلومینیوم
  استفاده از چدن برای بلوک باعث مقاومت بالا در برابر حرارت و فشار شده و سرسیلندر آلومینیومی به کاهش وزن و بهبود خنک‌کاری کمک می‌کند.

مصرف بنزین دنا پلاس

میزان مصرف سوخت دنا پلاس به‌شدت تحت تأثیر نحوه رانندگی و سلامت فیلترها و سنسورهای موتور است. تجربه کاربران نشان داده که با رانندگی نرم، تعویض به‌موقع روغن و استفاده از بنزین باکیفیت، حتی در مدل‌های توربو می‌توان به مصرف زیر ۷.۵ لیتر نیز دست یافت.

میزان مصرف بسته به نوع موتور و شرایط رانندگی متغیر است:

• EF7 معمولی: مصرف ترکیبی حدود ۷.۹ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر
• توربو دستی و اتومات: ۷.۹ تا ۸.۲ لیتر
• EF7P توربو: حدود ۷ لیتر (با کاهش حدود ۱ لیتر نسبت به TC7)

در حالت واقعی، مصرف سوخت در شهرهای پرترافیک کمی بالاتر از ارقام کارخانه‌ای خواهد بود.

وزن موتور دنا پلاس

ایران‌خودرو اطلاعات مستقلی درباره وزن خالص موتور منتشر نکرده اما وزن خالص خودروی دنا پلاس به‌صورت کلی بین ۱۳۰۰ تا ۱۳۸۰ کیلوگرم متغیر است. نسخه توربو اتومات حدود ۷۰ کیلوگرم سنگین‌تر از نسخه معمولی است. وزن موتور EF7P نیز به دلیل سبک‌سازی در اجزای داخلی، اندکی کمتر از EF7 معمولی است.

گرچه اطلاعات دقیق وزن موتور منتشر نشده، اما برخی کارشناسان تخمین می‌زنند که وزن پیشرانه EF7P به‌دلیل کاهش وزن اجزای لنگ و استفاده از پوشش‌های سبک‌تر، حدود ۳ تا ۵ کیلوگرم سبک‌تر از نسخه‌های قدیمی باشد. این کاهش وزن گرچه کوچک است، اما در مصرف سوخت و پایداری حرارتی اثرگذار است.

موتور دنا پلاس ساخت کجاست؟

تمامی پیشرانه‌های EF7، TC7 و EFP در مرکز تحقیقات موتور ایران‌خودرو (ایپکو) طراحی شده و در کارخانه‌های داخلی ایران‌خودرو تولید می‌شوند. طراحی اولیه EF7 با مشارکت شرکت آلمانی FEV انجام شده و EF7P حاصل پروژه نوسازی قوای محرکه در دهه ۱۴۰۰ است.

شتاب‌گیری خودرو (صفر تا صد) با این موتور

• EF7 تنفس طبیعی: 12 تا 14 ثانیه
• EF7 توربو دستی: حدود 10 ثانیه
• EF7 توربو اتومات: 10.5 تا 10.7 ثانیه
• EF7P توربو 6 دنده: کمتر از 9.5 ثانیه (بر اساس اعلام اولیه ایران‌خودرو)

با وجود تحریم‌ها، بخش عمده طراحی و توسعه موتورهای دنا پلاس در داخل کشور انجام شده، ولی پایه‌گذاری اصلی آن بر پلتفرمی از شرکت آلمانی FEV است. نسخه EF7P نیز به‌طور کامل توسط مرکز تحقیقات ایران‌خودرو و ایپکو طراحی شده و مالکیت معنوی آن به ثبت رسیده است.

صدای تولیدی موتور در داخل و خارج کابین

در نسخه‌های EF7 تنفس طبیعی، نفوذ صدای موتور به کابین قابل‌توجه است و در سرعت‌های بالا تشدید می‌شود. نسخه‌های توربو به‌ویژه با گیربکس اتوماتیک و فرمان برقی، کابین آرام‌تری دارند. در EF7P نیز به‌دلیل کاهش دور آرام و بهینه‌سازی سیستم احتراق و تهویه، صدای موتور به شکل محسوسی کمتر شده است.

یکی از ویژگی‌های نسخه‌های مجهز به موتور EF7P، کاهش صدای موتور در دورهای پایین است. کاهش دور آرام به ۶۵۰ rpm باعث شده موتور در ترافیک و توقف‌های مکرر، صدای کمتری تولید کند و این ویژگی برای رانندگی شهری و خانوادگی بسیار ارزشمند است.

نقاط قوت و ضعف موتور دنا پلاس

یکی از مزیت‌های مهم موتور EF7P این است که در کنار افزایش قدرت، هیچ‌گونه افزایش محسوس در دمای عملیاتی موتور ایجاد نکرده؛ این موضوع از منظر دوام سیستم خنک‌کاری اهمیت دارد. در مقابل، حساسیت بالا به روغن‌نامناسب و فیلتر غیراصلی در هر سه نسخه، یکی از نقاط ضعف این خانواده پیشرانه است.

نقاط قوت

• تکنولوژی مدرن‌تر نسبت به موتورهای قدیمی (DOHC، CVVT)
• مصرف سوخت بهینه‌تر در نسخه‌های EF7P
• گشتاور بالا در مدل‌های توربو، مناسب برای جاده و شتاب‌گیری
• دسترسی به قطعات و شبکه خدمات پس از فروش گسترده

نقاط ضعف

• حساسیت موتور EF7 به نگهداری ضعیف یا قطعات غیراصلی
• هزینه تعمیر بالا در نسخه‌های توربو
• محدودیت دور موتور در گیربکس اتومات
• صدای قابل توجه در نسخه‌های معمولی

نوع روغن موتور مناسب و بهترین زمان تعویض

ایران‌خودرو برای تمام موتورهای EF7 و TC7 روغن با گرید SAE 10W-40 و سطح کیفی API SL را توصیه می‌کند. برای مناطق سرد، روغن 5W-30 نیز قابل استفاده است.
زمان تعویض روغن و فیلتر: هر 10,000 کیلومتر یا یک سال، هرکدام زودتر.

فیلترهای ضروری و زمان تعویض آن‌ها

• فیلتر روغن: هر تعویض روغن (۱۰,۰۰۰ کیلومتر)
• فیلتر هوا: هر ۱۰ تا ۱۵ هزار کیلومتر (در مناطق غبارآلود زودتر)
• فیلتر بنزین: هر ۴۰ هزار کیلومتر
• فیلتر کابین: هر ۱۰ تا ۱۵ هزار کیلومتر

با توجه به کاهش اصطکاک داخلی در موتور EF7P، استفاده از روغن‌های با ویسکوزیته پایین‌تر مانند 5W-30 در زمستان پیشنهاد می‌شود. همچنین موتورهای جدیدتر به‌دلیل طراحی دقیق‌تر، نسبت به تأخیر در تعویض روغن حساس‌تر هستند و تأخیر چند هزار کیلومتری می‌تواند به یاتاقان‌ها آسیب بزند.

یکی از نکات مغفول‌مانده در میان مالکان دنا پلاس، اهمیت بالای فیلتر بنزین است. اگرچه فیلترهای بیرون‌باک هر ۴۰ هزار کیلومتر تعویض می‌شوند، اما کثیفی یا انسداد آن می‌تواند به پمپ بنزین آسیب برساند و باعث افت توان موتور شود؛ امری که معمولاً با کاهش شتاب اشتباه گرفته می‌شود.

آیا تعمیر موتور دنا پلاس به‌صرفه است یا تعویض آن؟

تعمیر کامل موتور EF7 در سال ۱۴۰۴ معمولاً بین ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان هزینه دارد، در حالی‌که موتور کامل شرکتی با گارانتی نیز در همین بازه قیمتی قابل خریداری است.
اگر خرابی در بخش‌های اصلی مانند میل‌لنگ، یاتاقان یا سرسیلندر باشد، تعویض موتور کامل گزینه کم‌دردسرتری خواهد بود. اما در مشکلات محدودتر مانند واشر سرسیلندر، کویل یا رینگ، تعمیر مرحله‌ای با قطعات اصلی مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

در بسیاری از موارد، دارندگان دنا پلاس پس از افت راندمان موتور در کیلومترهای بالا، بین گزینه تعمیر یا تعویض موتور دچار تردید می‌شوند. نکته مهم این است که نسخه‌های کارخانه‌ای موتور EF7 جدید، معمولاً همراه با گارانتی قطعه عرضه می‌شوند؛ در حالی‌که تعمیر کامل در بیرون، نیاز به مهارت بالا و قطعات اصلی دارد و هزینه کلی گاهی به تعویض نزدیک می‌شود.

سوالات متداول درباره موتور EF7، TC7 و EF7P در دنا پلاس

۱. تفاوت اصلی موتور EF7 و EF7P در چیست؟

EF7P نسخه بازطراحی‌شده EF7 است که با هدف کاهش مصرف سوخت، کاهش اصطکاک داخلی، بهبود زمان‌بندی سوپاپ‌ها و افزایش دوام تولید شده. در EF7P بسیاری از قطعات اصلی مانند میل‌لنگ، پیستون و سرسیلندر تغییر کرده‌اند.

۲. آیا EF7P همان موتور EF7 است که فقط اصلاح شده؟

خیر. برخلاف نام مشابه، EF7P یا EFP موتور کاملاً متفاوتی از نظر ساختار داخلی، پوشش قطعات و فناوری احتراق است و با موتور EF7 قدیمی اشتراک فنی خاصی ندارد.

۳. موتور توربو دنا پلاس در چه تیپ‌هایی نصب شده؟

موتور TC7 روی دنا پلاس توربو دستی، دنا پلاس توربو اتومات و همچنین نسخه‌های ۶ دنده توربو نصب شده است. نسخه‌های جدیدتر این پیشرانه از نوع EF7P توربو هستند.

۴. شتاب واقعی دنا پلاس توربو چقدر است؟

در شرایط رانندگی عادی، نسخه توربوشارژ دستی دنا پلاس حدود ۱۰ ثانیه، و نسخه اتومات آن بین ۱۰.۵ تا ۱۰.۷ ثانیه زمان برای رسیدن از صفر تا ۱۰۰ کیلومتر دارد. نسخه EF7P توربو شش دنده زیر ۹.۵ ثانیه نیز ثبت کرده است.

۵. آیا نگهداری موتورهای توربو سخت‌تر است؟

بله، موتورهای توربوشارژ نیاز به دقت بیشتری در سرویس روغن، استفاده از فیلتر با کیفیت و خنک کردن پس از رانندگی دارند. استفاده از روغن غیراستاندارد می‌تواند آسیب‌زا باشد.

۶. روغن مناسب برای هر سه موتور چیست؟

برای EF7 و TC7 روغن 10W-40 با استاندارد API SL توصیه شده. برای EF7P، بسته به دما و شرایط رانندگی، روغن 5W-30 نیز گزینه مناسبی محسوب می‌شود.

۷. کدام موتور دنا پلاس مصرف سوخت کمتری دارد؟

EF7P تنفس طبیعی، کم‌مصرف‌ترین نسخه است. در نسخه‌های توربو نیز EF7P توربو حدود یک لیتر در صد کیلومتر کمتر از TC7 سوخت مصرف می‌کند.

۸. آیا EF7 توربو همان موتور سورن توربو است؟

بله، پیشرانه EF7 توربوشارژ در ابتدا روی سورن توربو نصب شده بود و بعد با بهینه‌سازی‌هایی روی دنا پلاس توربو نیز استفاده شد.

۹. آیا EF7P قابلیت دوگانه‌سوز دارد؟

EF7P به‌صورت پایه گازسوز طراحی شده ولی در دنا پلاس فعلاً فقط نسخه بنزینی آن به کار رفته است. نسخه گازسوز آن در برخی سمندها و پروژه‌های جدید ایران‌خودرو دیده می‌شود.

۱۰. در چه زمانی تعویض موتور به‌صرفه‌تر از تعمیر است؟

اگر خرابی در قسمت‌هایی مثل بلوک سیلندر، میل‌لنگ یا سرسیلندر شدید باشد، یا هزینه تعمیرات از ۶۰ میلیون تومان فراتر رود، تعویض موتور شرکتی با گارانتی، گزینه منطقی‌تری است.

۱۱. آیا گیربکس شش سرعته روی همه موتورهای دنا پلاس نصب می‌شود؟

خیر، گیربکس شش سرعته فعلاً فقط روی دنا پلاس‌های مجهز به موتور EF7P (چه در نسخه توربو و چه NA) نصب شده و به مدل‌های قبلی قابل انتقال نیست مگر با تغییرات اساسی.

۱۲. موتور EF7 معمولی بهتر است یا EF7P؟

EF7P به‌لحاظ دوام، شتاب، مصرف سوخت و آلایندگی، نسخه بهتری نسبت به EF7 معمولی است و اگر قصد خرید دنا پلاس دارید، مدل‌های مجهز به EF7P ارزش بیشتری دارند.