۱۹۰ شرکت واردکننده خودرو در ایران | سیاستهای ارزی و تأثیر آن بر بازار وارداتی
تازهترین آمارها نشان میدهد که در حال حاضر حدود ۱۹۰ شرکت واردکننده خودرو در ایران ثبت شدهاند. این رقم نسبت به سال گذشته که تنها ۴۰ تا ۵۰ شرکت در حوزه واردات خودرو فعال بودند، جهشی چشمگیر محسوب میشود. هرچند دولت این روند را بخشی از سیاست واردات خودرو در ایران برای تنظیم بازار معرفی میکند، کارشناسان معتقدند هدف اصلی بیشتر به موضوع واردات خودرو و ارزهای بلوکهشده مرتبط است تا حمایت از اقشار متوسط.
افزایش تعداد واردکنندگان خودرو در ایران
روند ثبت شرکت برای واردات خودرو طی یک سال گذشته با شتاب زیادی پیش رفته است. اوایل امسال تعداد شرکتهای فعال به حدود ۹۰ واحد رسیده بود و اکنون با رشد دو برابری، مقایسه تعداد شرکتهای واردکننده خودرو نشان میدهد جذابیت مالی و سود بالای واردات خودرو برای تجار عامل اصلی این رشد بوده است.
هدف اصلی واردات خودرو در ایران
کارشناسان اعتقاد دارند که برخلاف ادعاهای رسمی، هدف اصلی واردات خودرو در ایران نه تأمین نیاز بازار، بلکه فروش ارزهای صادراتی است. درواقع، پیمانسپاری ارزی و واردات خودرو بهانهای شده تا صادرکنندگان بتوانند ارزهای بلوکهشده در خارج از کشور را به داخل بازگردانند و آنها را با نرخ بالاتر به فروش برسانند. این موضوع به طور مستقیم بر تأثیر واردات خودرو بر قیمت ارز در بازار آزاد اثر گذاشته و مانع کاهش شدید نرخ ارز شده است.
نقش بانک مرکزی در واردات خودرو
در سالهای اخیر، نقش بانک مرکزی در واردات خودرو بیشتر بر کنترل جریان بازگشت ارز صادراتی متمرکز بوده است. بانک مرکزی بارها صادرکنندگان را ملزم به بازگرداندن ارز کرده اما به دلیل سیاستهای قیمتگذاری دستوری و اختلاف نرخ ارز در بازارها، تمایل چندانی برای بازگشت ارز وجود نداشته است. به همین دلیل، واردات خودرو بهعنوان مکانیزم عملی برای فروش ارزهای صادراتی مورد استفاده قرار گرفته است.
قیمت خودروهای وارداتی در ایران ۱۴۰۴
در حالی که در ابتدا وعده ورود خودروهای ارزانقیمت وعده دادهشده با قیمت حدود ۵ هزار دلار داده میشد، اما در عمل قیمت خودروهای وارداتی در ایران ۱۴۰۴ به ۱.۵ تا ۲ میلیارد تومان رسید. این اختلاف نشان میدهد که سیاستهای وارداتی نه تنها عدم حمایت از اقشار متوسط با واردات خودرو را به دنبال داشته، بلکه بار دیگر بازار خودروهای وارداتی ایران را به بازاری لوکس و سودآور برای دلالان تبدیل کرده است.
بازار خودروهای وارداتی ایران و آینده آن
با توجه به شرایط تحریمی و کمبود منابع ارزی، متوقف کردن روند واردات خودرو تقریباً غیرممکن است. بسیاری از خودروها هماکنون در مسیر ورود به کشور قرار دارند و پیشبینی میشود که بازار خودروهای وارداتی ایران همچنان رونق خود را حفظ کند. هرچند این رونق با تبعاتی برای سیاستهای ارزی و صنعت خودرو ایران همراه خواهد بود، اما از دید سیاستگذاران، واردات ابزاری ضروری برای جذب ارزهای بلوکهشده و کنترل نرخ ارز است.
جمعبندی
گسترش بیسابقه تعداد شرکتهای فعال و ثبتشده برای واردات خودرو، نشانهای روشن از تغییر کارکرد واردات در اقتصاد ایران است. امروز، واردات نه صرفاً برای پاسخگویی به نیاز مصرفکننده، بلکه ابزاری برای مدیریت منابع ارزی و تثبیت بازار ارز شده است. در چنین شرایطی، اگرچه ۱۹۰ شرکت واردکننده خودرو اکنون در حال فعالیت هستند، اما دستاورد این سیاست برای مردم عادی بیشتر گرانی خودرو و محدودیت انتخاب بوده تا بهبود واقعی در بازار.
