معاینه فنی خودرو در ایران | روشهای استعلام، قوانین و جریمهها ۱۴۰۴
معاینه فنی خودرو در ایران فقط یک الزام قانونی نیست؛ این فرآیند هم ایمنی راننده و سرنشینان را تضمین میکند، هم از آلودگی بیشتر هوا جلوگیری میکند و هم هزینههای نگهداری خودرو را کاهش میدهد. به همین دلیل، آشنایی با روشهای استعلام معاینه فنی، اطلاع از شرایط معافیت معاینه فنی برای خودروهای نو و درک میزان جریمه نداشتن معاینه فنی در سال ۱۴۰۴ برای هر رانندهای ضروری است.
پیشنهاد کاربران:
بهترین روش فروش خودرو | راهنمای سریع، امن و پرسود در ایران
راهنمای جامع معاینه فنی خودرو در ایران ۱۴۰۴
| موضوع | جزئیات کلیدی |
| مرجع رسمی استعلام | سامانه یکپارچه معاینه فنی ایران (سیمفا) به نشانی symfa.ir |
| روشهای استعلام | – آنلاین (symfa.ir، رایگان، نیاز به پلاک + VIN)- پیامک 2008 (با هزینه، فقط همراه اول)- کد USSD #2008* (غیرفعال)- اپلیکیشنهای جانبی مثل آیتول، قبضینو، پیشخوان24 (اتصال به سیمفا) |
| اطلاعات لازم برای استعلام | پلاک + کد VIN (صرف پلاک کافی نیست) |
| خودروهای معاف (۱۴۰۴) | – سواری شخصی: 4 سال- عمومی: 1 سال- تاکسیهای شهری و اینترنتی: 3 سال- موتورسیکلتها: 4 سال |
| مدت اعتبار گواهی | – سواری کمتر از 20 سال: 1 سال- سواری بیشتر از 20 سال: 3 ماه- عمومی: 6 ماه (یا 3 ماه برای بیشتر از 10 سال)- موتورسیکلت: 1 سال- دوگانهسوز: تست هیدرواستاتیک مخزن گاز الزامی |
| جریمه نداشتن معاینه فنی (۱۴۰۴) | روزانه 100,000 تومان (بهازای هر 24 ساعت)، ثبت با دوربینها و پلیس |
| پیامدهای دیگر | – ممنوعیت ورود به طرح ترافیک- مشکل در تمدید بیمه شخص ثالث- امکان توقیف خودرو |
| رفع مغایرت در سیمفا | مراجعه حضوری به مراکز اجرائیات پلیس راهور یا دفاتر پلیس +10؛ در تهران: ستاد معاینه فنی (021-96006000) |
| اعتراض به جریمه اشتباهی | صبر برای نهایی شدن جریمه (10 روز) → مراجعه به اجرائیات پلیس +10 → تکمیل فرم → بررسی توسط پلیس و قاضی |
| تمدید معاینه فنی | بهترین زمان: یک ماه قبل از پایان اعتبار؛ در تهران امکان نوبتگیری آنلاین از inspection.tehran.ir و my.tehran.ir |
چرا معاینه فنی خودرو مهم است؟
ایمنی و پیشگیری از تصادف
در بسیاری از تصادفها، نقص فنی خودرو یکی از عوامل پنهان است. معاینه فنی با بررسی سیستم ترمز، فرمان، چراغها و کمکفنرها، امکان شناسایی زودهنگام این نقصها را فراهم میکند. به این ترتیب، راننده میتواند قبل از آنکه مشکل جدی ایجاد شود، خودرو را تعمیر کند و از وقوع حادثه جلوگیری نماید.
کاهش آلودگی هوا و نقش تست آلایندگی
خودروهایی که معاینه فنی معتبر ندارند، معمولاً بیش از حد مجاز آلاینده تولید میکنند. تست آلایندگی در مراکز معاینه فنی تضمین میکند که خودروها در چارچوب استانداردهای زیستمحیطی حرکت کنند. این موضوع برای کلانشهرهایی مثل تهران و مشهد که با بحران آلودگی دستوپنجه نرم میکنند اهمیت ویژهای دارد.
الزامات قانونی و پیامدهای نداشتن معاینه فنی
طبق قوانین راهنمایی و رانندگی، تردد با خودروی فاقد معاینه فنی معتبر ممنوع است. رانندگانی که این قانون را رعایت نکنند، توسط دوربینها یا مأموران پلیس جریمه میشوند. جریمه معاینه فنی در سال ۱۴۰۴ روزانه ۱۰۰ هزار تومان تعیین شده و تکرار آن میتواند علاوه بر هزینههای مالی، به توقیف خودرو هم منجر شود.
سامانه یکپارچه معاینه فنی (سیمفا) چیست؟
برای یکپارچهسازی فرآیند معاینه فنی در سراسر کشور، سامانه یکپارچه معاینه فنی ایران (سیمفا) با نشانی symfa.ir راهاندازی شده است. همه مراکز معاینه فنی، نتایج تست خودروها را به صورت آنلاین در این سامانه ثبت میکنند. رانندگان میتوانند با وارد کردن پلاک و کد VIN در همین سامانه، به راحتی وضعیت اعتبار معاینه فنی خودرو خود را استعلام کنند.
دادههای سیمفا به صورت مستقیم در اختیار پلیس راهور قرار میگیرد و همچنین پلتفرمهای جانبی مانند آیتول یا قبضینو هم برای ارائه خدمات استعلام و نوبتدهی از همین مرجع استفاده میکنند. به این ترتیب، سیمفا به یک پایگاه داده ملی تبدیل شده که هم کنترل قانونی را سادهتر کرده و هم دسترسی رانندگان را به خدمات دیجیتال معاینه فنی آسانتر میسازد.
روشهای استعلام معاینه فنی خودرو
برای اطمینان از معتبر بودن برگه، رانندگان چند مسیر مختلف برای استعلام معاینه فنی در اختیار دارند. این روشها از سامانه اصلی سیمفا گرفته تا سرویس پیامکی و اپلیکیشنهای جانبی را شامل میشود.
استعلام آنلاین از طریق سامانه سیمفا (symfa.ir)
مطمئنترین راه، مراجعه به سامانه یکپارچه معاینه فنی خودروها (سیمفا) است. کافی است وارد سایت symfa.ir شوید، در درگاه دولت هوشمند با شماره موبایل و کد ملی احراز هویت کنید و سپس با وارد کردن پلاک خودرو و کد VIN، تاریخ اعتبار معاینه فنی را مشاهده کنید. این روش رایگان بوده و دادهها مستقیماً از مراکز معاینه فنی ثبت میشوند.
استعلام معاینه فنی با پیامک ۲۰۰۸
روش دوم، ارسال پیامک به شماره ۲۰۰۸ است. با فرستادن عدد ۱ به این سامانه، سرویس استعلام و یادآوری فعال میشود. این خدمت هزینه دارد و در حال حاضر تنها برای کاربران همراه اول فعال است. از مزایای این سرویس، دریافت پیامک یادآوری تاریخ انقضای معاینه فنی حدود ۱۰ روز قبل از سررسید است.
استعلام با کد دستوری (USSD)
تا چند سال پیش، شمارهگیری کد #۲۰۰۸* برای دریافت نتیجه امکانپذیر بود. اما این کد اکنون غیرفعال است و استفاده از آن نتیجهای به همراه ندارد. بنابراین اگر میخواهید استعلام فوری بگیرید، بهتر است سراغ سامانه سیمفا یا پیامک بروید.
استعلام از طریق اپلیکیشنها و پلتفرمهای جانبی
پلتفرمهایی مثل آیتول، قبضینو و پیشخوان۲۴ نیز امکان استعلام معاینه فنی خودرو را فراهم کردهاند. این سرویسها مستقیماً به پایگاه داده سیمفا متصلاند و علاوه بر نمایش اعتبار گواهی، خدماتی مثل رزرو نوبت آنلاین، پرداخت عوارض یا جریمه را هم ارائه میدهند. بعضی از این خدمات رایگاناند و برخی دیگر کارمزد دارند.
نقش کد VIN و پلاک در استعلام
چه در سامانه سیمفا و چه در سرویسهای جانبی، وارد کردن همزمان پلاک و کد VIN الزامی است. دلیل این الزام، جلوگیری از استعلام اشتباه و حفاظت از دادههای خودرو است. صرفاً با شماره پلاک امکان استعلام دقیق وجود ندارد.
جدول مقایسه روشهای استعلام معاینه فنی ۱۴۰۴
| روش استعلام | بستر دسترسی | هزینه | اطلاعات لازم | وضعیت فعلی |
| سامانه سیمفا (symfa.ir) | وبسایت رسمی | رایگان | پلاک + VIN | فعال |
| پیامک ۲۰۰۸ | موبایل (SMS) | با هزینه | پلاک + VIN | فعال (همراه اول) |
| کد دستوری #۲۰۰۸* | موبایل (USSD) | – | VIN | غیرفعال |
| پلتفرمهای جانبی (آیتول و…) | اپلیکیشن / وب | رایگان یا با هزینه | پلاک + VIN | فعال |
خودروهای معاف از معاینه فنی ۱۴۰۴
قوانین جدید پلیس راهور در سال ۱۴۰۴ مشخص کردهاند که برخی خودروها برای مدتی از انجام معاینه فنی معافیت دارند:
خودروهای شخصی تا ۴ سال پس از تولید
خودروهای سواری شخصی صفر کیلومتر تا چهار سال نیاز به دریافت معاینه فنی ندارند.
خودروهای عمومی (یک سال معافیت)
وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس، مینیبوس و وانت فقط در سال اول تولید معافاند و پس از آن باید معاینه فنی سالانه بگیرند.
تاکسیهای شهری و اینترنتی (۳ سال)
برای تاکسیهای سنتی و اینترنتی، معافیت سه ساله در نظر گرفته شده است و پس از آن ملزم به مراجعه به مراکز معاینه فنی هستند.
موتورسیکلتها (۴ سال)
موتورسیکلتها نیز مانند خودروهای شخصی تا چهار سال از تاریخ تولید از معاینه فنی معافاند.
جدول معافیت خودروها از معاینه فنی ۱۴۰۴
| نوع وسیله نقلیه | مدت معافیت از معاینه فنی |
| سواری شخصی | ۴ سال |
| وسایل نقلیه عمومی | ۱ سال |
| تاکسی شهری و اینترنتی | ۳ سال |
| موتورسیکلت | ۴ سال |
مدت اعتبار معاینه فنی خودروها
یکی از پرسشهای پرتکرار رانندگان این است که اعتبار معاینه فنی خودرو چقدر است و هر چند وقت یکبار باید تمدید شود. پاسخ به این سؤال بسته به نوع وسیله نقلیه و سن آن متفاوت است.
سواری شخصی زیر ۲۰ سال (یک سال)
برای خودروهای سواری شخصی که کمتر از ۲۰ سال عمر دارند، مدت اعتبار گواهی یک سال است. پس از پایان این مدت، باید دوباره به مراکز معاینه فنی مراجعه شود.
سواری بالای ۲۰ سال (۳ ماه)
خودروهای فرسودهتر یعنی سواریهایی که بیش از ۲۰ سال از تولیدشان میگذرد، باید هر ۳ ماه یک بار معاینه فنی شوند. این سختگیری به دلیل احتمال بالای خرابیهای فنی و آلودگی بیشتر این خودروهاست.
خودروهای عمومی (۶ ماه / ۳ ماه برای بیش از ۱۰ سال)
برای خودروهای عمومی مانند اتوبوس، تاکسی یا کامیون، اعتبار معاینه فنی معمولاً ۶ ماهه است. اگر عمر این وسایل نقلیه بیشتر از ۱۰ سال باشد، دوره اعتبار به ۳ ماه کاهش پیدا میکند.
موتورسیکلتها (یک سال)
موتورسیکلتها نیز باید پس از پایان ۴ سال معافیت اولیه، هر یک سال یک بار معاینه فنی بگیرند.
خودروهای دوگانهسوز (تست هیدرواستاتیک مخزن گاز)
خودروهای دوگانهسوز علاوه بر تستهای معمول، نیازمند معاینه فنی مخزن گاز (تست هیدرواستاتیک) هستند تا ایمنی مخزن و جلوگیری از خطر انفجار تضمین شود.
جدول اعتبار معاینه فنی خودروها ۱۴۰۴
| نوع وسیله نقلیه | سن خودرو | مدت اعتبار گواهی |
| سواری شخصی | کمتر از ۲۰ سال | ۱ سال |
| سواری شخصی | بیشتر از ۲۰ سال | ۳ ماه |
| خودروهای عمومی | کمتر از ۱۰ سال | ۶ ماه |
| خودروهای عمومی | بیشتر از ۱۰ سال | ۳ ماه |
| موتورسیکلت | بیشتر از ۴ سال | ۱ سال |
| خودروهای دوگانهسوز | هر سن | تست مخزن گاز الزامی |
جریمه نداشتن معاینه فنی در سال ۱۴۰۴
رانندگی با خودرو فاقد معاینه فنی معتبر تخلف محسوب میشود. جریمه نداشتن معاینه فنی در سال ۱۴۰۴ به صورت روزانه و به ازای هر ۲۴ ساعت ۱۰۰ هزار تومان تعیین شده است.
در سالهای گذشته این مبلغ ۵۲ هزار تومان بود و برخی منابع به اشتباه رقم ۵۲۵ هزار تومان را به عنوان جریمه اعلام کردهاند. اما نرخ رسمی و قطعی برای امسال همان ۱۰۰ هزار تومان روزانه است.
مکانیسم ثبت جریمه توسط دوربینهای نظارتی و مأموران پلیس راهور انجام میشود؛ پلاک خودرو به صورت خودکار اسکن شده و با سامانه سیمفا تطبیق داده میشود.
علاوه بر جریمه، نداشتن معاینه فنی پیامدهای دیگری هم دارد:
- ممنوعیت ورود به محدوده طرح ترافیک در شهرهای بزرگ.
- مشکل در تمدید بیمه شخص ثالث.
- خطر توقیف خودرو در صورت تداوم تخلف.
رفع مشکلات و مغایرتها در سامانه سیمفا
گاهی اوقات راننده هنگام استعلام معاینه فنی در سامانه سیمفا با خطا یا مغایرت در اطلاعات روبهرو میشود. در چنین شرایطی امکان اصلاح آنلاین وجود ندارد و باید مراحل حضوری طی شود.
خطای اطلاعات در استعلام (لزوم مراجعه حضوری)
اگر تاریخ یا وضعیت نمایش دادهشده در سیمفا اشتباه باشد، تنها راهکار معتبر، مراجعه حضوری به مراکز پلیس و اجرائیات است.
مسیر پیگیری در تهران
در تهران، میتوان از طریق ستاد معاینه فنی خودروهای تهران پیگیری کرد یا با شماره ۹۶۰۰۶۰۰۰-۰۲۱ تماس گرفت.
مسیر پیگیری در استانها
در سایر شهرها و استانها، مراجعه به مراکز صادرکننده گواهی معاینه فنی یا دفاتر پلیس +۱۰ الزامی است.
مراحل اعتراض به جریمه اشتباهی
- صبر کنید تا جریمه در سیستم نهایی شود (حدود ۱۰ روز).
- به یکی از مراکز اجرائیات پلیس راهور مراجعه کنید.
- اصل کارت خودرو، سند و کارت ملی مالک را همراه داشته باشید.
- فرم اعتراض را تکمیل کنید تا پرونده توسط کارشناس پلیس و قاضی بررسی شود.
چه زمانی باید برای تمدید معاینه فنی اقدام کنیم؟
بهترین زمان برای تمدید معاینه فنی خودرو، حدود یک ماه قبل از پایان اعتبار است. این کار از ازدحام، تأخیر و جریمه احتمالی جلوگیری میکند.
در تهران، امکان نوبتگیری آنلاین از طریق سامانه inspection.tehran.ir و همچنین درگاه my.tehran.ir فراهم شده است. علاوه بر این، سامانه «اعلام مدت انتظار» نیز به رانندگان کمک میکند تا خلوتترین مرکز معاینه فنی را انتخاب کنند.
پرسشهای متداول
چگونه معاینه فنی خودرو را آنلاین استعلام کنیم؟
برای استعلام معاینه فنی خودرو باید به سامانه یکپارچه معاینه فنی ایران به نشانی symfa.ir مراجعه کنید. پس از ورود به درگاه دولت هوشمند و وارد کردن شماره پلاک و کد VIN، وضعیت و تاریخ اعتبار معاینه فنی نمایش داده میشود.
آیا استعلام معاینه فنی با پیامک رایگان است؟
خیر. استعلام از طریق پیامک به شماره ۲۰۰۸ هزینه دارد و فعلاً فقط برای کاربران همراه اول فعال است. این سرویس بیشتر نقش یادآوری زمان انقضا را دارد تا استعلام لحظهای.
کد دستوری معاینه فنی (#۲۰۰۸*) هنوز فعال است؟
نه. کد دستوری #۲۰۰۸* دیگر فعال نیست و استفاده از آن نتیجهای ندارد. بهترین روش، استفاده از سامانه سیمفا یا پیامک ۲۰۰۸ است.
آیا میتوان فقط با پلاک معاینه فنی را استعلام کرد؟
خیر. برای جلوگیری از خطا و سوءاستفاده، استعلام تنها با ترکیب پلاک و کد VIN امکانپذیر است.
کدام خودروها از گرفتن معاینه فنی معاف هستند؟
طبق قوانین سال ۱۴۰۴:
- خودروهای سواری شخصی تا ۴ سال پس از تولید،
- خودروهای عمومی تا ۱ سال،
- تاکسیهای شهری و اینترنتی تا ۳ سال،
- و موتورسیکلتها تا ۴ سال از معاینه فنی معاف هستند.
اعتبار معاینه فنی برای تاکسیها چند ماه است؟
تاکسیها و خودروهای عمومی به طور معمول باید هر ۶ ماه معاینه فنی دریافت کنند. اگر عمر خودرو بیش از ۱۰ سال باشد، این دوره به ۳ ماه کاهش پیدا میکند.
جریمه نداشتن معاینه فنی در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
در حال حاضر، جریمه نداشتن معاینه فنی روزانه ۱۰۰ هزار تومان است و به ازای هر ۲۴ ساعت یک بار ثبت میشود. این جریمه به وسیله دوربینهای نظارتی و مأموران پلیس اعمال میگردد.
اگر اطلاعات معاینه فنی در سیمفا اشتباه بود چه باید کرد؟
در صورت مشاهده مغایرت، باید به مراکز اجرائیات پلیس راهور یا دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کنید. در تهران، امکان پیگیری از طریق ستاد معاینه فنی (۹۶۰۰۶۰۰۰) نیز وجود دارد. اصلاح آنلاین در حال حاضر امکانپذیر نیست.
آیا بدون معاینه فنی بیمه شخص ثالث تمدید میشود؟
خیر. در قوانین جدید، نداشتن معاینه فنی معتبر میتواند مانع از تمدید بیمه شخص ثالث شود. بنابراین، قبل از تمدید بیمه، باید معاینه فنی خودرو بهروز باشد.
بهترین زمان برای تمدید معاینه فنی چه موقع است؟
پیشنهاد میشود حدود یک ماه قبل از پایان اعتبار برای تمدید اقدام کنید. این کار ریسک ازدحام مراکز و جریمه احتمالی را کاهش میدهد. در تهران میتوانید از سامانه نوبتدهی آنلاین inspection.tehran.ir استفاده کنید.
جمعبندی
معاینه فنی خودرو در ایران یک الزام قانونی و در عین حال ضرورتی برای ایمنی و محیط زیست است. سامانه سیمفا تنها مرجع رسمی برای ثبت و استعلام معاینه فنی به شمار میآید و تمامی مراکز کشور به آن متصل هستند.
در سال ۱۴۰۴، جریمه نداشتن معاینه فنی روزانه ۱۰۰ هزار تومان است و معافیتهای مشخصی برای خودروهای نو و عمومی وجود دارد. بهترین راهکار برای جلوگیری از مشکلات، اقدام بهموقع برای تمدید معاینه فنی، بررسی منظم وضعیت در سیمفا و نگهداری مدارک معتبر است. این کار نهتنها مانع از جریمه و توقیف خودرو میشود، بلکه سهم مهمی در کاهش تصادفات و آلودگی هوا دارد.
