واردات خودرو در مسیر تازه
بازار عقب نشست، قیمتها فرو ریخت
با آغاز ثبت سفارش خودروهای وارداتی و اعلام تعرفههای جدید توسط وزارت صمت، بازار خودرو بهسرعت وارد فاز رکود شد. کاهش ۱۸ تا ۱۰۰ میلیون تومانی قیمت خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی، نشانهای از واکنش زودهنگام بازار به تغییرات سیاستی و اختلافهای تازه میان نهادهای تصمیمگیر در حوزه قیمتگذاری است.
واکنش بازار خودرو به واردات جدید
پس از ماهها انتظار، بالاخره وزارت صمت فراخوان واردات خودروهای نو و کارکرده را صادر کرد و همزمان سازمان توسعه تجارت، تعرفههای جدید واردات را ابلاغ کرد. این تحولات که بهسرعت بازتاب خود را در بازار نشان دادند، منجر به کاهش قابلتوجه قیمت خودرو در بسیاری از گروهها شدند.
قیمتها در بازار آزاد در بازه ۴ تا ۱۰۰ میلیون تومان کاهش پیدا کردهاند. از جمله پژو ۲۰۷، شاهین اتومات، اطلس، سهند تیپ G و کارون در میان خودروهای داخلی با کاهش قیمت همراه بودند. در بازار خودروهای مونتاژی نیز تیگو ۷ پرومکس، امویام X22 PRO، فیدلیتی و KMC T9 با افت قیمت بین ۱۰ تا ۴۰ میلیون تومان مواجه شدند.
خودروهای وارداتی مانند هوندا HR-V مدل ۲۰۲۵ و آئودی Q5 و تویوتا کرولا کراس هیبرید نیز افتی تا ۱۰۰ میلیون تومان را تجربه کردند.
جزئیات فراخوان وزارت صمت برای واردکنندگان
در فراخوان اخیر وزارت صمت، شرکتهای واردکننده موظف شدهاند اسناد مالکیت، سرمایه ثبتی، خدمات پس از فروش و مشخصات فنی خودروها را در قالب جدولهایی به این وزارتخانه ارائه دهند. واردات هم برای خودروهای نو و هم کارکرده مجاز اعلام شده است، به شرطی که سن خودروها کمتر از پنج سال باشد و تأییدیههای استاندارد و زیستمحیطی دریافت شده باشند.
همچنین تأکید شده که تأمین ارز برای واردات باید از منابع مشخص و شفاف انجام شود؛ از جمله ارز حاصل از صادرات خود یا دیگران. این گام نشانهای است از جدیت دولت در احیای واردات و شفافسازی مسیر ورود خودرو به کشور.
تداوم اختلاف در رأس سیاستگذاری قیمت خودرو
در حالیکه بازار بهدلیل انتشار اخبار واردات، وارد رکود شده، اختلاف میان وزارت صمت و شورای رقابت نیز به نقطه حساسی رسیده است. شورای رقابت مدعی است وزارت صمت از مصوبه ۵۴۳ عدول کرده و افزایش قیمتها بدون پشتوانه قانونی اجرا شده است. این شورا هشدار داده که ادامه روند فعلی میتواند هم به زیان مصرفکننده و هم تولیدکننده باشد.
از سوی دیگر، وزارت صمت اعلام کرده که افزایش قیمتها با بررسی کارشناسی و رعایت ملاحظات اجتماعی انجام شده و تأکید کرده که فرایند قانونی طی شده است. با این حال، زمزمههایی از پیگیری خودروسازان برای دریافت مجوز افزایش مجدد قیمتها به گوش میرسد.
بازار در وضعیت انتظار و سردرگمی
با فروکش کردن موقتی تنشهای منطقهای و اعلام آتشبس در فضای سیاسی، بازار خودرو ایران نیز بهسمت فاز انتظار حرکت کرده است. خریداران محتاطتر شدهاند، فروشندگان سردرگماند، و خودروسازان چشمانتظار تعیین تکلیف نهایی سیاستگذاران هستند.
در چنین فضایی، اعلام واردات خودرو، بهویژه خودروهای کارکرده، نقش یک متغیر جدید را بازی میکند که میتواند نظم عرضه و تقاضا را تا حدی دگرگون کند. اما تا زمانیکه مسیر قیمتگذاری شفاف نشود، نمیتوان از بازگشت واقعی ثبات در بازار سخن گفت.
پایانبندی
با باز شدن مسیر واردات و ورود مجدد خودروهای خارجی، بازار ایران در آستانه تحولی تازه قرار گرفته است. با این حال، تضاد در فرمولهای سیاستگذاری و نبود هماهنگی میان نهادهای تصمیمگیر، همچنان مانند سایهای سنگین بر سر این صنعت باقیمانده است. بازگشت ثبات به بازار خودرو، نه فقط در گرو واردات، بلکه مشروط به همگرایی واقعی در سیاستگذاری کلان است.
