تفاوت موتورهای MPI و GDI
کدام سیستم برای خودروهای ایران بهتر است؟
تحول سیستمهای سوخترسانی از کاربراتور تا GDI
تحول سیستمهای سوخترسانی خودرو یکی از مهمترین مسیرهای تکاملی موتورهای احتراق داخلی بوده است. هدف همیشه یک چیز بوده: راندمان بیشتر، مصرف کمتر و آلایندگی پایینتر. اگر به گذشته برگردیم، روزگاری موتورهای بنزینی تنها به کاربراتور وابسته بودند؛ سیستمی مکانیکی که با تغییر فشار هوا، سوخت را به درون موتور میکشید. اما این روش سنتی به مرور جای خود را به فناوریهای دقیقتر و هوشمندتر داد: ابتدا انژکتورهای الکترونیکی و سپس سیستمهای پیشرفتهای مثل MPI و GDI.
پیشنهاد کاربران:
مشخصات موتور میتسوبیشی لنسر ۱.۸ لیتری ۲۰۱۷–۲۰۱۸
جدول مقایسه جامع موتورهای MPI و GDI
| معیار مقایسه | موتور MPI (تزریق چندنقطهای) | موتور GDI (تزریق مستقیم بنزین) |
| محل تزریق سوخت | پشت سوپاپ ورودی، در منیفولد هوا | مستقیم داخل سیلندر |
| فشار سوخت | پایین (۳–۴ بار) | بسیار بالا (۵۰ تا ۲۰۰ بار، تا ۲۹۰۰ psi) |
| پیچیدگی سیستم | سادهتر، قطعات کمتر، ECU سادهتر | پیچیدهتر، نیازمند پمپ فشارقوی و ECU پیشرفته |
| حساسیت به سوخت | سازگار با بنزین معمولی و اکتان پایین | نیازمند بنزین با اکتان بالا و گوگرد کم؛ حساس به کیفیت سوخت ایران |
| رسوبگیری | کمتر؛ سوخت سوپاپها را شستوشو میدهد | بیشتر؛ مستعد رسوب کربن روی سوپاپها |
| هزینه نگهداری | پایینتر؛ قطعات ارزان و در دسترس | بالاتر؛ قطعات گران و نیازمند سرویس تخصصی |
| دوام قطعات | طول عمر بالا، خرابی کمتر | حساستر به سوخت و روغن، عمر قطعات کوتاهتر |
| قدرت و عملکرد | توان و گشتاور متوسط؛ مناسب مصرف روزمره | توان و گشتاور بیشتر از حجم مشابه؛ راندمان بالاتر |
| مصرف سوخت | بالاتر (نسبت به GDI) | ۱۵–۲۰٪ کمتر در شرایط ایدئال؛ در ایران ~۵–۱۰٪ کمتر |
| آلایندگی گازها (CO₂, HC, NOx) | CO₂ و HC بالاتر، NOx کمتر | CO₂ و HC کمتر، احتمال NOx بیشتر در مخلوط رقیق |
| ذرات معلق (PN) | تقریباً ناچیز | بیشتر؛ نیازمند فیلتر ذرات (GPF) در استانداردهای سختتر |
| سازگاری با استانداردها | پاس یورو۴ و یورو۵ با کاتالیستهای بهبودیافته | پاس یورو۴ و یورو۵؛ برای یورو۶ نیاز به GPF و کنترل پیشرفته |
| شبکه خدمات و تعمیرات | گسترده در سراسر ایران؛ هر مکانیکی بلد است | محدود؛ نیازمند آموزش تخصصی و ابزار ویژه |
| نمونههای داخلی | TU5، TU5P، EF7، ME16 (شاهین پلاس، تارا، دنا) | EF7 پلاس GDI (در دست توسعه)، موتور GDI سایپا آریا (برنامهریزیشده) |
| مزایا | سادگی، دوام، ارزان، سازگاری با بنزین ایران | قدرت بیشتر، مصرف کمتر، فناوری مدرن |
| معایب | مصرف بالاتر، توان محدود، فناوری قدیمیتر | حساس به سوخت، هزینه نگهداری بالا، مشکل رسوب کربن |
چرا کاربراتورها کنار گذاشته شدند؟
کاربراتورها به دلیل طراحی مکانیکی، محدودیتهای زیادی داشتند. آنها در شرایط متغیر محیطی مانند هوای سرد زمستان، ارتفاع از سطح دریا یا تغییرات فشار هوا بهخوبی نمیتوانستند سوخت را تنظیم کنند. مصرف سوخت بالا، آلایندگی زیاد و تنظیمات وقتگیر، از دیگر مشکلاتشان بود. همین ضعفها باعث شد خودروسازان به سراغ سیستمهایی بروند که قابلیت کنترل دقیق و لحظهای سوخترسانی را داشته باشند.
نقش ECU و حسگرها در انژکتورهای مدرن
با ورود انژکتورهای الکترونیکی و بهویژه اضافه شدن ECU واحد کنترل الکترونیکی، همهچیز تغییر کرد. حالا موتور میتوانست با کمک حسگرهایی مثل دمای هوا، فشار منیفولد، سرعت خودرو و حتی میزان اکسیژن گازهای خروجی، مقدار سوخت را بهطور هوشمند تنظیم کند. نتیجه این تحول: احتراق دقیقتر، مصرف کمتر و آلایندگی پایینتر. به زبان ساده، ECU همان مغزی بود که سیستم سوخترسانی را از یک «چرخه مکانیکی ساده» به یک «شبکه هوشمند» تبدیل کرد.
ظهور MPI و سپس GDI بهعنوان دو گام کلیدی
پس از این تحول، دو فناوری مهم وارد صحنه شدند:
- MPI تزریق چندنقطهای: سیستمی که برای هر سیلندر یک انژکتور جداگانه در منیفولد هوا در نظر گرفت و سالها به استاندارد طلایی صنعت خودرو تبدیل شد. بسیاری از خودروهای ایرانی مثل پژو 206، سمند و دنا هنوز از همین فناوری استفاده میکنند.
- GDI تزریق مستقیم بنزین: نسل بعدی که با انتقال انژکتور به داخل سیلندر و افزایش چشمگیر فشار پاشش سوخت، راندمان و توان بیشتری را به ارمغان آورد. امروز در خودروهای مدرن دنیا و بهتازگی در برنامههای ایرانخودرو و سایپا، این سیستم بهعنوان گام آیندهنگر مطرح است.
موتور MPI چیست و چگونه کار میکند؟
تعریف ساده و فنی MPI
MPI یا تزریق چندنقطهای سوخت Multi Point Injection روشی است که در آن برای هر سیلندر یک انژکتور جداگانه در مسیر ورودی هوا قرار داده میشود. این انژکتورها سوخت را در پشت سوپاپ ورودی میپاشند و در لحظه باز شدن سوپاپ، مخلوط سوخت و هوا وارد سیلندر میشود. فشار پاشش در این سیستم نسبتاً پایین است حدود ۳ تا ۴ بار و همین سادگی باعث شده MPI به یکی از قابلاعتمادترین فناوریهای سوخترسانی تبدیل شود.
جایگاه MPI در خودروهای داخلی پژو، سمند، دنا، شاهین پلاس
بخش بزرگی از خودروهای تولید داخل ایران همچنان با موتورهای MPI عرضه میشوند. نمونههای شناختهشده عبارتاند از:
- موتور TU5 پژو که روی ۲۰۶ و بسیاری از محصولات ایرانخودرو نصب شد.
- موتور EF7 موسوم به “ملی” که روی سمند و دنا قرار گرفت.
- نسخه ارتقایافته TU5P در تارا و راناپلاس.
- موتور ME16 در شاهین پلاس سایپا.
این نشان میدهد که MPI همچنان ستون اصلی پیشرانههای بنزینی در ایران است.
مزایای موتور MPI سادگی، دوام، سازگاری با سوخت ایران
- سادگی و هزینه پایین: ساختار سادهتر، قطعات ارزانتر و تعمیر راحتتر.
- دوام و اطمینان: انژکتورها و پمپها عمر بالایی دارند و شبکه تعمیرگاهی کشور کاملاً با این سیستم آشناست.
- سازگاری با سوخت ایران: به دلیل وجود اثر شستوشو روی سوپاپها و فشار پایین، در برابر بنزین بیکیفیت یا اکتان پایین مقاومت بیشتری دارد.
- کارکرد نرمتر: صدای کمتر و لرزش محدودتر نسبت به سیستمهای پیشرفتهتر.
معایب موتور MPI مصرف بالاتر، توان کمتر
- مصرف سوخت بالاتر: در مقایسه با GDI حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد بیشتر است.
- توان و راندمان محدود: به دلیل فشار و دقت کمتر تزریق، توان خروجی از حجم موتور پایینتر است.
- فناوری قدیمیتر: برای پاسخ به استانداردهای سختگیرانه آینده بهتنهایی کافی نخواهد بود.
موتور GDI چیست و چگونه کار میکند؟
تعریف ساده و فنی GDI
GDI یا تزریق مستقیم بنزین Gasoline Direct Injection فناوریای است که در آن انژکتورها مستقیماً داخل سیلندر نصب میشوند و سوخت با فشار بسیار بالا دهها برابر MPI مستقیماً وارد محفظه احتراق میشود. این روش باعث اختلاط دقیقتر سوخت و هوا، افزایش راندمان حرارتی و امکان استفاده از نسبت تراکم بالاتر میشود.
فناوریهای تکمیلی TGDI و Dual Injection
- TGDI توربو + GDI: ترکیب توربوشارژر و تزریق مستقیم که در خودروهای مدرن بهکار میرود. نمونه: جک S5 فیسلیفت که با حجم کمتر، همان توان قبلی را ارائه میدهد.
- Dual Injection: ترکیب همزمان MPI و GDI؛ در بار پایین از MPI برای شستوشوی سوپاپها و در بار بالا از GDI برای قدرت بیشتر استفاده میشود. این فناوری توسط برندهایی مثل تویوتا توسعه یافته است.
مزایای موتور GDI قدرت، راندمان، آلایندگی کمتر در حالت ایدئال
- قدرت و گشتاور بیشتر: امکان استخراج توان بالاتر از حجم موتور مشابه.
- راندمان سوخت بهتر: در حالت ایدئال تا ۲۰٪ مصرف کمتر نسبت به MPI.
- آلایندگی کمتر: احتراق کاملتر منجر به CO₂ و HC کمتر میشود.
- امکان کوچکسازی موتور: خودروساز میتواند با موتور کوچکتر همان عملکرد یک موتور بزرگتر را ارائه دهد.
معایب موتور GDI رسوب کربن، حساسیت به سوخت، هزینه تعمیر بالا
- رسوب کربن روی سوپاپها: به دلیل عدم شستوشوی سوپاپها توسط سوخت، رسوبات کربنی سریعتر شکل میگیرند.
- حساسیت بالا به کیفیت سوخت: نیازمند بنزین با اکتان بالا و گوگرد پایین؛ در ایران چالشبرانگیز است.
- هزینه تعمیر و قطعات: پمپ فشار قوی و انژکتورهای خاص گران هستند و تعمیرات نیاز به تخصص ویژه دارد.
- پیچیدگی فنی: نگهداری سختتر و نیازمند سرویسهای دورهای دقیقتر نسبت به MPI.
اصلیترین تفاوتهای MPI و GDI در یک نگاه
جدول مقایسه MPI و GDI
برای درک سریعتر، میتوان تفاوتهای کلیدی این دو فناوری را در چند معیار مهم خلاصه کرد:
| ویژگی | موتور MPI | موتور GDI |
| محل تزریق سوخت | پشت سوپاپ ورودی، در منیفولد هوا | مستقیم داخل سیلندر |
| فشار سوخت | پایین (۳–۴ بار) | بسیار بالا (۵۰ تا ۲۰۰ بار) |
| پیچیدگی سیستم | سادهتر، قطعات کمتر | پیچیدهتر، پمپ فشارقوی و انژکتور خاص |
| حساسیت به کیفیت سوخت | مقاوم در برابر بنزین معمولی | نیازمند سوخت با اکتان بالا و گوگرد پایین |
| رسوبگیری | کمتر، چون سوخت سوپاپها را شستوشو میدهد | بیشتر، مستعد رسوب کربن روی سوپاپها |
| هزینه نگهداری | پایینتر، قطعات ارزان و تعمیر آسان | بالاتر، قطعات گران و نیاز به تخصص |
تحلیل کوتاه کاربردی برای بازار ایران
در شرایط فعلی ایران، MPI انتخاب منطقیتری برای اغلب خودروهاست. دلیل اصلی آن هم کیفیت نهچندان بالای بنزین و دسترسی گستردهتر به خدمات تعمیر و قطعات یدکی است. در مقابل، موتورهای GDI هرچند از نظر قدرت و مصرف سوخت برترند، اما در ایران به دلیل سوخت اکتان پایین و میزان بالای گوگرد، دچار رسوب و ناک میشوند و هزینه نگهداریشان بالاست. به همین خاطر، تا وقتی سوخت و زیرساخت خدماتی کشور به سطح استانداردهای جهانی نرسد، GDI بیشتر مناسب خودروهای وارداتی یا مدلهای خاص است تا تولید انبوه داخلی.
مصرف سوخت در MPI و GDI | کدام اقتصادیتر است؟
آمار تئوری (۱۵–۲۰٪ صرفهجویی GDI)
یکی از بزرگترین مزایای GDI روی کاغذ، کاهش ۱۵ تا ۲۰ درصدی مصرف سوخت نسبت به MPI است. دلیلش هم احتراق کاملتر و توانایی کار کردن موتور با مخلوطهای رقیقتر در بارهای پایین است. این ویژگی باعث شده GDI به گزینهای محبوب برای خودروسازان جهانی تبدیل شود.
تجربه واقعی در ایران (ترافیک شهری و جادهای)
اما در عمل، شرایط ایران متفاوت است. در ترافیک سنگین شهری، کیفیت پایین بنزین و رانندگیهای کوتاه باعث میشود مزیت مصرف GDI کمتر خودش را نشان دهد؛ گاهی اختلاف واقعی بین MPI و GDI به حدود ۵ تا ۱۰ درصد میرسد. در رانندگی جادهای و سرعت ثابت، GDI باز هم مصرف کمتری دارد، اما تفاوتش آنقدر بزرگ نیست که همه هزینههای نگهداری را توجیه کند.
نمونه داخلیها تارا TU5P، شاهین ME16 و EF7+ GDI آینده
- تارا با موتور TU5P (MPI) : مصرف ترکیبی حدود ۷.۳ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر.
- شاهین پلاس با موتور ME16 (MPI) : مصرف ترکیبی حدود ۷.۲ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر.
- EF7 پلاس توربو GDI آینده: پیشبینی میشود با قدرت حدود ۱۶۰ اسببخار، مصرفی کمتر از ۷ لیتر داشته باشد.
این مقایسه نشان میدهد که موتورهای MPI بهینهشده فعلی مثل TU5P و ME16 توانستهاند مصرف سوخت قابلقبولی ارائه دهند، اما ورود GDI در محصولات آینده میتواند گام بعدی برای کاهش مصرف و افزایش راندمان باشد؛ البته به شرط آماده بودن کیفیت سوخت و خدمات تخصصی.
آلایندگی MPI و GDI در استانداردهای یورو ۴ و ۵
تفاوت در تولید CO₂، HC و NOx
موتورهای GDI به دلیل احتراق کاملتر و امکان کنترل دقیقتر سوخت، معمولاً دیاکسیدکربن (CO₂) و هیدروکربنهای نسوخته (HC) کمتری تولید میکنند. این یعنی در حالت ایدئال، خروجی آلایندههای آنها کمتر از MPI است. با این حال، در برخی شرایط مثل کار با مخلوط رقیق، میزان اکسیدهای نیتروژن (NOx) در GDI بالاتر میرود. در مقابل، موتورهای MPI در حالت استوکیومتریک پایدارترند و کمتر با مشکل افزایش NOx روبهرو میشوند، اما خروجی CO₂ و HC در آنها بالاتر است.
مشکل ذرات معلق (PN) در موتورهای GDI
چالش بزرگ موتورهای GDI، ذرات معلق ریز (Particulate Number – PN) است. در زمان پاشش مستقیم سوخت داخل سیلندر، مخصوصاً هنگام استارت سرد یا رانندگی شهری، قطرات ریز سوخت ممکن است بهطور کامل نسوزند و به ذرات کربنی تبدیل شوند.
این دودههای بسیار ریز در اگزوز آزاد میشوند و از نظر زیستمحیطی خطرناکترند. برای کنترل این مشکل، در استانداردهای سختتر مثل یورو ۶ استفاده از فیلتر ذرات بنزینی (GPF) ضروری است. موتورهای MPI این مشکل را ندارند و از نظر ذرات معلق پاکتر عمل میکنند.
سازگاری هر دو سیستم با استانداردهای فعلی ایران
در شرایط فعلی ایران که استاندارد آلایندگی خودروها تا سطح یورو ۴ و یورو ۵ اعمال میشود، هر دو فناوری MPI و GDI میتوانند الزامات قانونی را پاس کنند. موتورهای MPI فعلی (مانند TU5P و ME16) با ارتقای سیستم کاتالیست و ECU توانستهاند به یورو ۵ برسند.
موتورهای GDI هم اگرچه ذاتاً تمیزترند، اما برای جلوگیری از تولید ذرات معلق نیازمند کنترل دقیقتر و کاتالیستهای پیشرفته هستند. به بیان ساده، هر دو سیستم در سطح فعلی کشور قابل استفادهاند، اما برای استانداردهای سختتر آینده، GDI به تجهیزات جانبی بیشتری نیاز خواهد داشت.
چالشهای نگهداری و خدمات پس از فروش در ایران
مشکل کیفیت بنزین و گوگرد بالا
یکی از بزرگترین موانع برای موتورهای GDI در ایران، کیفیت بنزین است. عدد اکتان پایین (۸۷–۸۹) و میزان بالای گوگرد (گاهی چندین برابر استاندارد اروپایی) باعث میشود این موتورها دچار ناک زدن یا آسیب به کاتالیست شوند. موتورهای MPI با این سوخت راحتتر کنار میآیند و حساسیت کمتری دارند.
رسوب کربن روی سوپاپها در GDI
از آنجا که در GDI سوخت روی سوپاپها پاشیده نمیشود، بخارات روغن و ذرات ناخالصی بهمرور روی سوپاپ ورودی رسوب میکنند. این رسوبات جریان هوا را مختل کرده و موجب افت توان، افزایش مصرف و لرزش موتور میشوند. در MPI این مشکل کمتر دیده میشود چون سوخت قبل از ورود به سیلندر سوپاپها را شستوشو میدهد.
هزینه تعمیرات و کمبود قطعات تخصصی
سیستم GDI به دلیل وجود پمپ فشار قوی و انژکتورهای بسیار دقیق، در صورت خرابی هزینه بالایی روی دست مالک میگذارد. علاوه بر آن، تعمیرکاران متخصص GDI در ایران هنوز کم هستند و قطعات اصلی معمولاً وارداتیاند. این یعنی هم هزینه بالاتر و هم زمان انتظار بیشتر برای تعمیر.
مزیت شبکه گسترده خدمات برای MPI
در مقابل، موتورهای MPI بهدلیل حضور چند دهساله در کشور، شبکهای گسترده از تعمیرکاران آموزشدیده و قطعات یدکی ارزان و در دسترس دارند. تقریباً هر مکانیکی میتواند این موتورها را سرویس کند و این مزیت بزرگ برای مصرفکنندگان ایرانی محسوب میشود.
کدام موتور برای شرایط ایران مناسبتر است؟
انتخاب منطقی برای مصرفکنندگان اقتصادی (MPI)
برای خریدارانی که اولویتشان دوام، هزینه پایین نگهداری و دسترسی آسان به خدمات است، موتورهای MPI همچنان بهترین انتخاب در ایران هستند. این موتورها با کیفیت متوسط بنزین کشور سازگاری بیشتری دارند، کمتر دچار مشکل میشوند و تعمیرکاران در سراسر کشور با آنها آشنایی کامل دارند. اگر دغدغه اصلی شما هزینههای جاری و اطمینان بلندمدت است، MPI انتخاب مطمئنتری است.
انتخاب مناسب برای علاقهمندان به راندمان و تکنولوژی GDI یا Dual Injection
اما اگر به دنبال قدرت بالاتر، مصرف سوخت کمتر و تکنولوژی روز دنیا هستید، موتورهای GDI یا ترکیب Dual Injection جذابتر خواهند بود. این سیستمها راندمان بالاتری ارائه میدهند و تجربه رانندگی مدرنتری دارند، ولی باید به این نکته توجه کنید که در شرایط فعلی ایران، کیفیت سوخت و هزینه نگهداری میتواند برای شما چالشبرانگیز باشد.
مسیر آینده ایرانخودرو و سایپا EF7+ GDI، موتور GDI سایپا آریا
خودروسازان داخلی هم آرامآرام به سمت این فناوری حرکت میکنند. ایرانخودرو با معرفی پروژه EF7 پلاس توربو GDI وعده داده قدرتمندترین موتور ساخت داخل را عرضه کند. سایپا هم برنامه دارد کراساوور آریا را با موتور GDI به بازار بیاورد. این نشان میدهد که مسیر آینده صنعت خودرو ایران به سمت فناوریهای نوین تزریق مستقیم است؛ هرچند تا جا افتادن کامل آن، ارتقای کیفیت سوخت و خدمات پس از فروش ضروری خواهد بود.
پرسشهای متداول
موتور MPI بهتر است یا GDI؟
برای شرایط فعلی ایران، MPI به دلیل سازگاری با سوخت و هزینه پایینتر، انتخاب مطمئنتری است. اما GDI راندمان بالاتر و تکنولوژی جدیدتری دارد که با سوخت باکیفیت بهتر جواب میدهد.
آیا موتورهای GDI در ایران دوام دارند؟
اگر از بنزین سوپر و سرویسهای تخصصی استفاده شود، بله. اما با سوخت معمولی و خدمات محدود، احتمال کاهش عمر مفید و افزایش هزینه تعمیر وجود دارد.
چرا موتورهای GDI رسوب کربن میگیرند؟
چون در این موتورها سوخت روی سوپاپها پاشیده نمیشود و اثر شستوشوی MPI وجود ندارد؛ بخارات روغن و ذرات سوخت روی سوپاپها رسوب کرده و لایه کربنی ایجاد میکنند.
کدام نوع موتور مصرف سوخت کمتری دارد؟
در حالت ایدئال، GDI تا ۱۵–۲۰٪ مصرف کمتری نسبت به MPI دارد. اما در شرایط واقعی ایران، اختلاف مصرف معمولاً به ۵–۱۰٪ محدود میشود.
آیا ایرانخودرو و سایپا موتور GDI تولید میکنند؟
ایرانخودرو روی موتور EF7 پلاس GDI کار میکند و سایپا هم برنامه دارد موتور GDI را در آریا به کار گیرد. فعلاً بیشتر محصولات داخلی MPI هستند.
آیا استفاده از مکمل اکتان برای موتور GDI ضروری است؟
در ایران توصیه میشود. چون کیفیت بنزین و عدد اکتان پایین است، مکمل اکتان میتواند از ناک زدن موتور GDI جلوگیری کرده و عمر موتور را افزایش دهد.
جمعبندی | انتخاب آگاهانه بین MPI و GDI
در نگاه کلی، MPI و GDI دو مسیر متفاوت برای یک هدف مشترک هستند: رساندن بهترین راندمان از هر قطره بنزین. اما هر کدام مزایا و محدودیتهای خاص خودشان را دارند.
مرور مزایا و معایب هر دو سیستم
- MPI: ساده، بادوام، ارزان و مقاوم در برابر کیفیت پایین سوخت؛ ولی با مصرف بیشتر و توان خروجی محدودتر.
- GDI: پیشرفته، قدرتمند و کممصرف؛ اما حساس به سوخت، گرانتر در نگهداری و مستعد رسوب کربن.
توصیه عملی برای خریداران در شرایط فعلی ایران
اگر هزینه نگهداری پایین، دوام و آسودگی خاطر برایتان مهمتر است، موتورهای MPI همچنان بهترین انتخاب در بازار داخلیاند. اما اگر قدرت بیشتر، مصرف کمتر و تکنولوژی روز را در اولویت قرار میدهید و دسترسی به بنزین سوپر و سرویسهای تخصصی دارید، انتخاب موتورهای GDI (یا ترکیبی مثل Dual Injection) میتواند تجربه متفاوتی برایتان رقم بزند.
چشمانداز آینده با ارتقای سوخت و فناوری
با بهبود کیفیت بنزین و کاهش گوگرد، و همچنین گسترش شبکه خدمات تخصصی، موتورهای GDI میتوانند بهتدریج جایگاه پررنگتری در خودروهای تولید داخل پیدا کنند. پروژههایی مثل EF7 پلاس GDI ایرانخودرو یا موتور GDI سایپا آریا نشانهای از این آیندهاند. در واقع، انتخاب امروز بیشتر به محدودیتها و زیرساختها بستگی دارد، اما فردای بازار خودرو ایران بدون شک به سمت فناوریهای پربازدهتر و پاکتر حرکت خواهد کرد.
